Gdańsk to miasto pełne historii, tajemnic i niezliczonych opowieści. Jednym z jego najbardziej rozpoznawalnych miejsc jest Długi Targ – najsłynniejszy deptak w Polsce, będący sercem Głównego Miasta i symbolem dawnej świetności portowego Gdańska. Spacerując wśród pięknie zdobionych kamienic, mijając Fontannę Neptuna i patrząc na Ratusz Głównego Miasta, trudno oprzeć się wrażeniu, że to miejsce ma w sobie coś magicznego. Ale czy znamy wszystkie jego tajemnice? Przyjrzyjmy się nieznanym historiom Długiego Targu – tym, które skrywają się pod fasadami kamienic i pod brukowanymi ulicami.
1. Kupieckie serce Gdańska – skąd wzięła się nazwa?
Długi Targ, dziś pełen turystów, restauracji i kawiarni, przez wieki był głównym miejscem handlowym Gdańska. Już w średniowieczu mieścił się tu najważniejszy plac kupiecki, na którym handlowano towarami sprowadzanymi z całej Europy. Od eleganckich tkanin i przypraw po złoto i bursztyn – Długi Targ był miejscem, gdzie spotykały się wpływy różnych kultur i narodów.
To właśnie tutaj odbywały się największe jarmarki, a kupcy z Niderlandów, Anglii czy Hanzy robili interesy, które przynosiły miastu ogromne bogactwo. Nazwa „Długi Targ” nie jest przypadkowa – podkreślała zarówno długość tego deptaka, jak i jego funkcję targową.
2. Niezwykłe kamienice – każda ma swoją historię
Spacerując po Długim Targu, nie sposób nie zauważyć przepięknie zdobionych kamienic, które zachwycają swoją architekturą. Większość z nich powstała w okresie renesansu i baroku, kiedy Gdańsk przeżywał swój złoty wiek.
Dom Schumannów (Długi Targ 45)
Jedna z najbardziej charakterystycznych kamienic, bogato zdobiona, należała do wpływowej kupieckiej rodziny Schumannów. Mówi się, że ukrywano tu cenne dokumenty dotyczące handlowych umów Gdańska z miastami Hanzy.
Zielona Brama – pałac dla królów, którzy nigdy się tu nie zatrzymali
Zielona Brama, znajdująca się na końcu Długiego Targu, miała być rezydencją polskich królów odwiedzających miasto. Paradoksalnie, żaden z nich nigdy tu nie zamieszkał. Dziś w jej murach znajduje się oddział Muzeum Narodowego.
Kamienica Ferberów – siedziba burmistrzów
Rodzina Ferberów, jedna z najpotężniejszych rodzin Gdańska, miała swoją siedzibę właśnie przy Długim Targu. Przez kilka pokoleń przedstawiciele tej rodziny pełnili funkcję burmistrzów miasta.
3. Fontanna Neptuna – ukryte symbole i legendy
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych punktów na Długim Targu jest Fontanna Neptuna, która stała się ikoną Gdańska. Mimo że każdy turysta robi sobie przy niej zdjęcie, niewielu zna legendy i ukryte symbole, które kryje ten pomnik.
Legenda o złotej wódce
Według jednej z najbardziej znanych opowieści, Neptun, zirytowany tym, że kupcy wrzucali do jego fontanny monety, uderzył trójzębem w wodę i zamienił ją w złotą wódkę. Tak miała powstać słynna gdańska Goldwasser, czyli wódka z płatkami złota.
Tajemnicze detale
Na postumencie fontanny można zauważyć rzeźby mitycznych stworzeń, które symbolizują bogactwo morza. Ponadto, w figurze Neptuna dostrzec można elementy nawiązujące do astrologii i alchemii, co według niektórych badaczy miało związek z tajemniczymi stowarzyszeniami działającymi w Gdańsku.
4. Tajemnice Ratusza Głównego Miasta
W sercu Długiego Targu wznosi się Ratusz Głównego Miasta, który przez wieki pełnił funkcję administracyjną i reprezentacyjną Gdańska. Jednak oprócz swojej urzędowej roli, skrywa w sobie wiele tajemnic.
Sala Czerwona – królewski przepych
Najpiękniejsza sala w ratuszu, zdobiona złotem i malowidłami, była miejscem spotkań najważniejszych osobistości miasta. Dziś można podziwiać ją w Muzeum Gdańska.
Ukryte przejścia i podziemne korytarze
Według niektórych przekazów pod ratuszem znajdowały się tajne przejścia, prowadzące do pobliskich kamienic i tuneli. Ich dokładna lokalizacja pozostaje zagadką, choć w podziemiach ratusza można znaleźć ślady dawnych konstrukcji.
5. Egzekucje i publiczne wyroki – mroczna strona Długiego Targu
Choć dziś Długi Targ tętni życiem, w dawnych czasach bywał miejscem egzekucji i publicznych wyroków. Na rynku często odbywały się pokazowe stracenia przestępców, co miało działać odstraszająco na mieszkańców.
Jednym z najsłynniejszych procesów była egzekucja Reinholda Heidensteina, oskarżonego o zdradę wobec Rzeczypospolitej. Publiczne kaźnie budziły strach, ale także ciekawość tłumów, które gromadziły się, by obserwować wymierzanie sprawiedliwości.
6. Długi Targ po wojnie – odbudowa i nowe życie
Po II wojnie światowej Długi Targ, podobnie jak całe Główne Miasto, został doszczętnie zniszczony. Kamienice, które dziś możemy podziwiać, są efektem niezwykłej pracy konserwatorów i historyków, którzy na podstawie dawnych rycin i zdjęć odtworzyli dawny wygląd tej reprezentacyjnej ulicy.
Dzięki odbudowie udało się przywrócić ducha starego Gdańska i sprawić, że Długi Targ ponownie stał się centrum życia kulturalnego i turystycznego miasta.
Podsumowanie
Długi Targ to znacznie więcej niż tylko popularny deptak turystyczny. To miejsce, które przez wieki było świadkiem wielkich wydarzeń, politycznych intryg, handlowych transakcji i artystycznych inspiracji. Pod fasadami odrestaurowanych kamienic kryją się historie, które czynią Gdańsk jednym z najbardziej fascynujących miast Europy.
Następnym razem, spacerując po Długim Targu, warto spojrzeć na niego z innej perspektywy – nie tylko jako na atrakcję turystyczną, ale jako na miejsce, które wciąż pulsuje historią i tajemnicami przeszłości.
